Έχουν γίνει κατά καιρούς πολλοί ισχυρισμοί όσο αφορά τις χορτοφαγικές δίαιτες, και πλέον παρατηρούμε ότι επιλέγονται από αθλητές για διάφορους λόγους, εκ των οποίων περιβαλλοντικοί, ηθικοί, φιλοσοφικοί, θρησκευτικοί / πνευματικοί, αισθητικοί ή/και ακόμα σαν μέρος μιας προσπάθειας να ενισχύσουν την γενική τους υγεία.
Αν και η έρευνα υποδηλώνει έντονα ότι μια διατροφική προσέγγιση βασισμένη σε προϊόντα φυτικής προέλευσης (plant based) μπορεί να προσφέρει πολλά οφέλη για την υγεία, σε αθλητικό πληθυσμό και μη, δεν υπάρχει προς το παρόν σημαντική απόδειξη ότι μια καλά ισορροπημένη χορτοφαγική διατροφική προσέγγιση (vegetarians, vegans) υπερισχύει η είναι καλύτερη από μια ολοκληρωμένη διατροφική προσέγγιση χωρίς διατροφικούς περιορισμούς (omnivores, cucinivores) για τη βελτίωση της αθλητικής απόδοσης, όπως και το αντίστροφο.
Άρα, σαν επαγγελματίας στον χώρο της αθλητικής διατροφής, θεωρώ πως θα έπρεπε να σταματήσει η συχνή κακόβουλη σύγκριση μεταξύ των δυο με απώτερο σκοπό να αποδειχθεί ποιος έχει δίκαιο η άδικο, και να δοθεί βάση στην εκπαίδευση των μαζών στο πως μπορούν να ακολουθήσουν μια ισορροπημένη αθλητική διατροφή, χορτοφαγική η μη, με απώτερο σκοπό την κάλυψη των αθλητικών αναγκών και τη βελτιστοποίηση της υγείας κατ’ αρχήν, και έμμεσα την ενίσχυση της απόδοσής κατά δεύτερον.
Ο κόσμος του αθλητισμού σε όλα του τα επίπεδα, είτε ψυχαγωγικά είτε αγωνιστικά, και ανεξαρτήτως ηλικίας, μπορεί να καλύψει τις ενεργειακές και θρεπτικές τους ανάγκες με μια διατροφική προσέγγιση βασισμένη σε προϊόντα φυτικής προέλευσης (plant based) ή χορτοφαγική διατροφή που περιέχει μια ποικιλία τροφών, συμπεριλαμβανομένων προϊόντων δημητριακών και ψευδοδημητριακών, φρούτων, λαχανικών, προϊόντων πλούσιων σε πρωτεΐνες φυτικής προέλευσης και (εάν είναι επιθυμητό) γαλακτοκομικά προϊόντα και αυγά.
Οι αθλητές με ψηλές ενεργειακές απαιτήσεις μπορεί να χρειαστεί να καταναλώνουν γεύματα και σνακ πιο συχνά, και να περιορίζουν επιλογές πλούσιες σε φυτικές ίνες σε στρατηγικές περιπτώσεις. Η ικανοποίηση των ενεργειακών απαιτήσεων και η διατήρηση μιας σωστής διατροφικής ισορροπίας είναι ζωτικής σημασίας για τη βελτιστοποίηση των προπονητικών προσαρμογών και της αθλητικής απόδοσης.
Ορισμένα θρεπτικά συστατικά όπως πρωτεΐνες, ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, ασβέστιο, βιταμίνη D, σίδηρος, ψευδάργυρος, ιώδιο, βιταμίνη Β12 και ριβοφλαβίνη βρίσκονται σε μικρότερες ποσότητες σε προϊόντα φυτικής προέλευσης, σε σύγκριση με τα πλείστα προϊόντα ζωικής προέλευσης, ή απορροφώνται συγκριτικά υποβέλτιστα. Η επιλογή τροφίμων πλούσια στα προαναφερθέντα θρεπτικά συστατικά, είτε φυσικά είτε με την τεχνική του εμπλουτισμού, εξασφαλίζει συνήθως επαρκή σωματικά επίπεδα. Ωστόσο, μπορεί να χρειαστεί περιστασιακά συνετή συμπλήρωση αυτών των θρεπτικών συστατικών.
Όπως και οι περισσότεροι αθλητές, οι χορτοφάγοι αθλητές μπορούν να επωφεληθούν από μια βασική εκπαίδευση στο αντικείμενο, αφού έχουν αποφασίσει για αυτή την αλλαγή στον τρόπο ζωής τους, και να μάθουν σχετικά με τις επιλογές φαγητού που τους εξυπηρετούν. Θα ήταν συνετό να υπάρχει σωστή καθοδήγηση από κάποιον επαγγελματία του κλάδου για να αποφευχθεί οποιοδήποτε ρίσκο ανεπιθύμητων επιπτώσεων.
Χρίστος Κωνσταντίνου
Αθλητικός Διατροφολόγος, Ειδικός Άσκησης και Επίδοσης
Μέλος του ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΩΝ & ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΩΝ ΚΥΠΡΟΥ (Συ.Δι.Κυ), Αρ.μητρωου 455
Διευθύνων σύμβουλος CH.C. ADVANCED NUTRITION SCIENCE (ANS_performance)
